ทำไมชีวิตคนเรา ยากจะหลีกเลี่ยงเรื่องหนี้สิน

หนี้สินเป็นคำที่ฟังดูแล้วน่ากลัว อีกคำก็คือเจ้าหนี้ ตามเช้าตามเย็น ถ้าเป็นหนี้นอกระบบด้วยแล้ว ก็อาจจะต้องเจ็บตัวเป็นของแถมจากการทวงหนี้แบบมหาโหด หนี้สินเป็นคำที่ผูกพันอยู่กับชีวิตคนส่วนมาก แทบจะ 99% ของคนบนโลก ล้วนต้องเคยมีหนี้สินและกำลังมีหนี้สินอยู่

การพยายามหลีกเลี่ยงหนี้สิน จึงไม่ต่างอะไรจากการวิ่งหนีเงาของตัวเอง ทำไมจึงกล่าวเช่นนั้น ลองคิดตามดูต่อไปนี้ว่าทำไมชีวิตคนเราจึงหลีกเลี่ยงหนี้สินยากมาก โดยเฉพาะใบแจ้งหนี้ที่มาทุก ๆ เดือน ค่าน้ำ ค่าไฟฟ้า ค่าบริการโทรศัพท์และอินเทอร์เน็ต ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นที่ทุกคนต้องใช้ นอกจากนี้คนที่ซื้อบ้าน ซื้อรถ ซื้อเครื่องใช้ไฟฟ้า ก็จะมีหนี้สินทั้งระยะสั้นและระยะยาว ดังนั้น การทำตัวเป็นคนไม่มีหนี้สิน จึงแทบจะเป็นไปไม่ได้เลย เว้นแต่คุณไม่ได้เป็นเจ้าบ้านที่ต้องรับผิดชอบค่าสาธารณูปโภคทั้งหลาย

การยอมรับและเข้าใจถึงคำว่า “หนี้สิน” จึงดูเป็นเรื่องง่ายมากกว่าพยายามหลีกเลี่ยงมัน เหมือนกันฝนที่ต้องตกลงมาจากท้องฟ้า คนเราก็แค่หาทางรับมือป้องกันเท่านั้นเอง แล้วจะป้องกันปัญหาหนี้สินอย่างไร เรามีเทคนิคดี ๆ มาฝากกันดังนี้

อย่าก่อหนี้

หนี้สินก็เหมือนกองไฟที่พร้อมจะขยายจากไฟกองน้อยเป็นกองใหญ่ได้ ดังนั้นอย่าก่อหนี้ก็จะไม่มีหนี้ ดูแล้วเป็นคำแนะนำที่เรียบง่าย แต่ทำได้ยาก เพราะหลายคนนั้นพร้อมจะก่อหนี้ได้ทุกเมื่อเวลาเห็นแหวนเพชร นาฬิกาหรู กระเป๋าแบรนด์เนม หรือ กล้องถ่ายรูป และสมาร์ทโฟนรุ่นใหม่ บัตรเครดิตก็พร้อมจะถูกหยิบออกไปรูดใช้จ่ายเสมอเพราะถูกลวงด้วยคำพูดสวยหรูว่า “ชีวิตเอกสิทธิ์เหนือระดับ” ดังนั้นนอกจากความจำเป็นอย่างการใช้น้ำ ใช้ไฟฟ้าแล้ว การก่อหนี้เพื่อสนองความอยากมีอยากได้ที่ “เกินจำเป็น” และ “เกินกำลัง” จึงควรงดโดยเด็ดขาด

อย่ากดเงินสดจากบัตรเครดิต

หลุมพรางใหญ่ที่ธนาคารขุดล่อให้คนเป็นหนี้จนคดีล้นศาลแพ่ง ก็มาจากบัตรกดเงินสดและบัตรสินเชื่อส่วนบุคคลนี่เอง แปลกใจไหม ทำไมเขาไม่ใช้คำว่า “บัตรเป็นหนี้” หรือ “บัตรก่อหนี้ส่วนบุคคล” ก็เพราะฟังแล้วดูไม่หรูหรามีระดับ เดี๋ยวคนจะไม่กล้ากดเงินไปใช้ ทันทีที่คุณกดเงินสดจาก บัตรเครดิต คุณก็เหมือนแมลงที่บินไปติดใยแมงมุมแล้ว คุณอาจจะดิ้นไปมาได้สักหลายเดือน โยกเงินบัตรโน้นเข้าบัตรนี้ หมุนไปจนวงเงินเต็มทุกบัตร สุดท้ายชีวิตจะเหนือระดับจริง ๆ คือได้ขึ้นบันไดไปหลายขั้นไปเจรจาหนี้บนศาลแพ่ง

หนี้สินยังแบ่งออกเป็นหนี้ที่ดี และหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ ซึ่งเป็นสิ่งที่คุณต้องนำไปตัดสินใจก่อนจะก่อหนี้ว่าหนี้นั้นเป็นประเภทใด อีกเรื่องก็คือการประเมินกำลังของตัวเองว่าสามารถผ่อนชำระได้หรือไม่ตามจำนวนงวดที่กำหนด ส่วนค่าน้ำ ค่าไฟ ค่าโทรศัพท์ แม้เลี่ยงไม่ได้ แต่ควบคุมการใช้ให้น้อยที่สุดได้

แม้หนี้สินเป็นเรื่องยากที่จะหลีกเลี่ยง แต่สามารถจัดการได้ด้วยการรู้จักประมาณตน ใช้จ่ายอย่างพอดีเท่าที่จำเป็น แต่ทั้งนี้ก็ต้องกล้าใช้เงินสดเพื่อสรรหาสิ่งที่สร้างความสุขให้ตนเองได้บ้างตามฐานะที่สมควร ไม่ตระหนี่ถี่เหนียวจนทำให้ตัวเองเดือดร้อน